Pomiar stężenia i ozonowanie - co wybrać?
Pomiar stężenia i ozonowanie -co wybrać?
Wiele osób zadaje sobie pytanie jakie biobójcze i wirusobójcze stężenie ozonu jest odpowiednie , wielu producentów oferuje urządzenie przewymiarowane o gigantycznej wydajności rzędu kilkudziesięciu gram na godzinę, takie urządzenia niestety mogą być niebezpieczne dla zdrowia i odkażanych materiałów w szczególności organicznych.
Przykładowy wykres stężenia ozonu w ciągu 30 min
Badania dowiodły że nawet stężenie 0.5 ppm w ciągu 30 min dezaktywuje 90% bakterii w powietrzu. Inne badania potwierdzają inaktywację wirusów różnego typu w ciągu 20 min przy stężeniu 5ppm. Reasumując odpowiednie bezpieczne dla zdrowia stężenie powinno oscylować od 0.5 do max 5 ppm. Inaktywacja zanieczyszczeń następuje w ciągu 30 do 60 min. Żeby uzyskać taką koncentrację ozonu dla kubatury 2-5 m3 (kabina pojazdu) wystarczy urządzenie o wydajności od 1000 do 4000 mg/h, dla pomieszczeń rzędu 40m3 i więcej należy dobrać urządzenia o wydajności od 4000 do max 10000 mg/h. Należy pamiętać że ozon jest bardzo nietrwały jego czas rozpadu to ok 20 min , dodatkowo jego rozpad będzie przyspieszała ilość różnych mikroorganizmów i związków organicznych w powietrzu i na powierzchniach ,które będzie utleniał. Z tego względu należy utrzymywać niezbędne stężenie ,a po zakończonej operacji przewietrzyć pomieszczenie min 30 min w celu samoczynnej redukcji stężenia poniżej 0,1 ppm. Z przeprowadzonych przez nas testów wynika że takie stężenie występuje już czasami po kilkunastu minutach co pozwala na wejście do odkażanego pomieszczenia. Trzeba mieć również na uwadze że ozon jest niebezpieczny dla zdrowie w zbyt wysokim stężeniu, dopuszczalne dawki podano w Tabeli 1.
Ozonator Hardy Tools Ozon Cube o wydajności 6000 mg/h oparty na celi ozonowej ze szkła kwarcowego
https://www.dowarsztatu.com/product-pol-9401-OZON-CUBE-OZONATOR-DO-KLIMATYZACJI-6000-mg-h.html
Tabela 1 Dopuszczalne stężenia i dawki ozonu
Jeżeli ozonujesz pamiętaj że:
➢ Bezwzględnie należy wykluczyć możliwość ekspozycji na podwyższone stężenia ozonu osób postronnych,
➢ pomieszczenia, w których przebywają ludzie nie są hermetyczne. Pomieszczenia podlegające ozonowaniu powinny być w związku z tym odpowiednio uszczelnione, tak aby ozon nie wydostawał się na zewnątrz do sąsiednich pomieszczeń ani do środowiska,
➢ wszelkie materiały wrażliwe na działanie ozonu powinny być usunięte z pomieszczeń. Ozon może
powodować uszkodzenie materiałów, szczególnie tych wykonanych z gum naturalnych,
➢ nie należy stosować ozonu w środowisku gazów palnych lub materiałów wybuchowych,
➢ w ozonowanym pomieszczeniu zabrania się palenia tytoniu, pracy z otwartym ogniem, pracy z
narzędziami, które powodują płomień lub iskrę, pracy przy użyciu przy użyciu olejów i smarów lub
pozostawiania obiektów zabrudzonych olejem lub smarem,
➢ ozonowanie nie powinno być wykonywane przez osoby z zaburzeniami węchu,
➢ po zakończeniu zabiegu ozonowania, pomieszczenie należy przewietrzyć przez okres co najmniej od 15 do 30 minut; najlepiej nie wchodzić do niego wcześniej niż po upływie kilku godzin od zakończenia ozonowania
➢ należy wykonać pomiar stężenia ozonu przed ponownym rozpoczęciem użytkowania ozonowanego
pomieszczenia. Warunkiem rozpoczęcia użytkowania powinny być wyniki zgodne z wartościami
dopuszczalnymi określonymi w zarządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 marca 1996 r. w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (MP, 1996, No. 19 poz. 231), Patrz Tabela 1
Prawidłowy pomiar stężenia ozonu powinien być wykonany przy użyciu niezależnego urządzenia pomiarowego -miernika stężenia ozonu. Na rynku występuje sporo urządzeń o zróżnicowanych parametrach. Odpowiedni zakres pomiarowy do zastosowań domowych czy w małej firmie (np. warsztacie) to 0-5 ppm. Większe zakresy typu 0-20 ppm są również konieczne przy profesjonalnym odkażaniu dużych powierzchni i użyciu urządzeń o wysokiej wydajności.
Pomiar stężenia przy użyciu różnych modeli urządzeń(Optima OZ-1000, Hardy Tools OZ-550/OZ-520)
Detektor miernik stężenia ozonu O3 0-20ppm
Mierniki możemy podzielić urządzenia na mierzące statycznie i dynamicznie. Urządzenia mierzące statycznie posiadają wbudowane sensor ukryty wewnątrz urządzenia. Ich zaletą jest stosunek ceny do możliwości , pomiar może być obarczony niewielkim błędem, ponieważ próbka powietrza która trafia do urządzenia może napływać tam z pewnym opóźnieniem, dlatego ważne jest ulokowanie takiego miernika w miejscu gdzie będzie stały nieprzerwany dostęp do otaczającego powietrza. Takimi miernikami są przykładowo Optima OZ-500 lub Hardy Tools OZ-520.
Miernik Hardytools OZ-520 to podstawowe urządzenie z pomiarem statycznym i zakresem pomiarowym 0-5 ppm idealny do zastosowań w domu czy małym warsztacie. Urządzenia posiada menu w języku Polskim i oprócz pomiaru ozonu pozwala też na pomiar temperatury i wilgotności powietrza. Istnieje możliwość ustawienia własnych alarmów związanych ze stężeniami. ładowanie poprzez port microUSB.
Miernik stężenia ozonu Hardytools OZ-520
Bardziej rozbudowany jest Optima OZ-500 -posiada możliwość podpięcia zewnętrznej pompki która umożliwia dynamiczne doprowadzenia mierzonego gazu do wnętrza urządzenia. Dlatego po rozszerzeniu posiada właściwości i parametry jak dużo droższe mierniki dynamiczne. Jego zakres pomiarowy to 0-20 ppm więc nadaje się do pomiarów dużych stężeń. Posiada szereg opcji ustawień alarmów jak i dodatkowy pomiar temperatury. Istnieje możliwość wymiany lub kalibracji i zerowania czujnika ozonu. Wbudowana bateria litowo jonowa oraz poręczna ładowarka w zestawie.
Miernik stężenia ozonu Optima OZ-500 z zewnętrzną pompką i sondą pomiarową
Droższym ale precyzyjnym rozwiązaniem są mierniki dynamiczne posiadające wbudowaną pompkę lub wentylator ,który pobiera powietrze z otoczenia i dostarcza do czujnika. Taki pomiar jest bardziej dokładny i szybszy niż pomiar statyczny. Takimi miernikami są np.. Hardy Tools OZ-550 wyposażony w wewnętrzny wentylatorek lub Optima OZ-1000 , który posiada pompkę. Trzeba tu nadmienić że pompka w urządzeniu OZ-1000 jest dużo bardziej wydajna, ponadto OZ-1000 posiada szerokie możliwości ustawiania alarmów, kalibracji fabrycznej i zerowania czujnika ozonu.OZ-1000 Dodatkowo ma możliwość zgrania danych do komputera i ich analizy. Dokładność pomiaru to 0,01 ppm co czyni go najbardziej dokładnym urządzeniem spośród opisywanych. Przeciętna żywotność czujnika to ok 1-2 lata w zależności od intensywności użytkowania. Wiąże się to jednak z ceną która jest dwukrotnie wyższa niż wspomnianych wcześniej urządzeń.
Przykładowy pomiar i datalog z urządzenia OZ-1000 dla pomiaru trwającego 22 min
Ostatnim urządzeniem biorącym udział w naszych testach jest HardyTool OZ-550. Malutki kombajn bo tak można go określić. Pomiar odbywa się dynamicznie , jednak powietrze jest nawiewane na czujnik przy pomocy małego wentylatorka co powoduje troszkę większą bezwładność i prędkość niż w przypadku OZ-1000 firmy Optima. Oczywiście urządzenie posiada szereg alarmów i ustawień w tym zerowanie czujnika. Urządzenie nadaje się również do zastosowań domowych ponieważ oprócz stężenia ozonu dokonuje pomiaru ,PM2.5,PM1.0,PM10-pył zawieszony; TVOC-lotne związki organiczne, Temperatura, Wilgotność, AQI-współczynnik jakości powietrza. Jego zakres pomiarowy to 0-5 ppm. Umożliwia więc kontrolę jakości powietrza w pomieszczeniu co ważne w obecnych czasach kiedy zagrożenie smogowe jest duże szczególnie w czasie sezonu grzewczego. Zasilany jest wewnętrzną baterią litowo-jonową , ładowanie poprzez port micro USB.
Przykładowy pomiar i z urządzenia Hardy Tools OZ-550